گلوتامين

L ـ گلوتامین

گلوتامین یکی از آمینواسیدهایی است که به شکل آزاد در بافت عضلانی وجود دارد این آمینواسید توسط ورزشکاران جهت افزایش عملکرد دستگاه ایمنی و حفظ نگهداری سطوح پروتئین عضلانی در خلال تمرین شدید به کار برده می‌شود. مقدار سنتز گلوتامین در عضله بیشتر از سایر اسیدهای آمینه است در عضلات اسکلتی انسان روزانه بین 10 تا 25 گرم گلوتامین سنتز می‌شود. گلوتامین یکی از منابع سوختنی مهم سلولهای ایمنی است و به نظر می‌رسد مصرف مکمل آن از ابتلا به بیماری جلوگیری کند و یا احتمال آن را کاهش دهد.

غلظت پلاسمایی گلوتامین در شرایطی از قبیل جراحی‌های عمده سوختگی‌ها، گرسنگی‌های شدید و عفونت‌ها کاهش می‌یابد.

شواهد ناچیزی وجود دارد که مصرف گلوتامین باعث تغییر عملکرد ایمنی شود و در ورزشکاران سالمی که مقدار کافی پروتئین مصرف می‌کنند مانع از ابتلا به بیماری گردد گلوتامین نقش مهمی در سوخت و ساز پروتئین ایفا می‌کند. اما ماده ممکن است در جبران تأثیرات کاتابولیکی هورمونهای گلوکوکورتیکوئید نقش داشته باشد. مطالعات انجام شده در اوایل دهه 1990 گزارش کردند که پایین بودن سطوح گلوتامین پلاسما نشان دهنده بیش تمرینی و خستگی در ورزشکاران است با این حال شواهد ضد و نقیضی در این زمینه که مصرف مکمل گلوتامین مانع از کاهش تجمع گلوتامین پلاسما شود وجود دارد.

گلوتامین سوخت مهمی برای برخی بافت‌ها از جمله سلولهای روده و آنهایی که در دستگاه ایمنی دخالت دارند می‌باشد اگر غذا خورده نشود، این بافتها ممکن است برای تأمین مواد سوختی مورد نیاز به خود عضله‌های اسکلتی وابسته شوند، زمانی که تقاضا برای گلوتامین بالادست (مثل دوران عفونت یا آسیب) ممکن است مقدار زیادی از این ماده در عضله خارج شود و در نتیجه امکان داردکه توده عضلانی تا حد زیادی کاهش یابد. در دوران گرسنگی عضله اسکلتی و بافتهای روده منابع اصلی اسیدهای آمینه ضروری هستند. در چنین شرایطی این بافتها به سرعت تجزیه می‌شود. ولی علیرغم از دست رفتن پخش قابل ملاحظه‌ای از بافت عملکرد مناسب آن حفظ می‌شود.

برخی مطالعات نشان داده‌اندمصرف خوراکی 1/0 تا 3/0 گرم گلوتامین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز (برای مثال 7-21 گرم گلوتامین برای یک فرد 70 کیلویی) به شکل سالم و مناسبی جذب می‌شود و هیچگونه علائم مسمومیت و یا اختلالات بالینی را پس از چندین هفته نشان نمی‌دهد. مقادیر بالاتری از قبیل روزانه 3/0 تا 6/0 گرم گلوتامین به ازای هر کیلو وزن بدن نیز هیچگونه اثرات زیان آوری را پس از 5 روز در مصرف آزمودنی‌های سالم بر جای نگذاشته است با وجود این باید بیان داشت:

هیچگونه شواهد قطعی وجود ندارد که مصرف مکمل گلوتامین خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد

با وجود اینکه اثرات جانبی ناچیزی درمطالعات کوتاه مدت مصرف گلوتامین گزارش شده‌اند ولی اطلاعات کمی درباره تأثیرات جانبی مصرف طولانی مدت این ماده (بیش از چند هفته) وجود دارد.