۱۳۸۸ آبان ۱۱, دوشنبه

كافئين


كافئين
كافئين يا تري متيل گزانتين ماده اي است كه به طور طبيعي در قهوه ,دارو ها و برگ ها و دانه هاي برخي گياهان وجود دارد و مصرف ان در بسياري از جوامع در سراسر جهان رواج دارد. منابع اصلي كافئين در برنامه غذايي ماننده چاي , قهوه , شكلات و كولاها (نوشابه هاي گاز دار ) عموما 30 تا 100 ميلي گرم كافئين در هر نوبت نوشيدن وارد بدن مي كنند.برخي دارو ها كه ديگر تجويز نمي شوند حاوي 100 تا 200 ميلي گرم از اين ماده در هر قرص هستند.كافئين به دليل تحريك دستگاه عصبي مركزي , شباهت زيادي به كوكائين و امفتامين دارد , ولي چنين اثراتي به مقدار مصرف ان بستگي دارد.
مصرف كوتاه مدت اين ماده سطوح سروتونين مغزي را افزايش ميدهد و از اين طريق خستگي را به تاخير مي اندازد.افزون بر اين مصرف كافئين معمولا غلظت اسيد هاي چرب ازاد پلاسماي وريدي را در حالت استراحت افزايش مي دهد و از مصرف گليكوژن عضله مي كاهد و موجب سوزاندن بيشتر چربي ها و كاهش اكسيداسيون مواد قندي در عضلات مي شود.
ارائه كافئين به عنوان نوشيدني انرژي زا , شانس ورزشكاران را براي مصرف اين ماده افزايش داده است.در اول ژانويه 2004 كافئين از فهرست مواد ممنوعه اژانس جهاني ضد دوپينگ حذف و ورزشكاران مي توانند بدون ترس از محروميت , با هدف لذت بردن و يا حتي با هدف بهبود سطح عملكرد از اين ماده استفاده كنند.
كافئين اعمال زيادي را در بافت هاي بدن انجام ميدهد.اين اعمال مي توانند مثبت و يا منفي باشند.ميزان اين اثرات در افراد مختلف متفاوت است و عبارتند از :انتقال چربي ها از بافت چربي و سلول هاي عضلاني و سوزاندن انها,تغيير ميزان انقباض پذيري عضلات, ايجاد تغيير در دستگاه عصبي مركزي جهت كاهش درك تلاش و خستگي , افزايش رها سازي يون كلسيم از شبكه ساركوپلاسمي , تحريك ازاد سازي فعاليت ادرنالين و تاثير گذاري بر عضله قلبي.
شواهد جامعي وجود دارد كه كافئين موجب كاهش خستگي مي شود.عادت به مصرف كافئين باعث كاهش انرژي زايي و ويژگي هاي ارگوژنيك ان نمي شود.اين ماده علاوه بر بهبود استقامت , در بهبود اجراي فعاليت هاي تمريني كوتاه مدت نيز تاثير ارزش مندي دارد با اين حال مفيد بودن اثر كافئين در فعاليت هاي طولاني مدت به عوامل بسياري از جمله ميزان مصرف ,شرايط تمرين و فرد مصرف كننده بستگي دارد و مي توان گفت كه مزاياي كافئين براي ورزش هاي طولاني مدت قطعي و مسلم نيست.
سازوكار منافع اجرايي كافئين كاملا مشخص نيست , ولي احتمالا تغيير ادراك سختي و خستگي در فرد و همچنين تاثيرات مستقيم ان بر عضله از جمله دلايل ان هستند. بيشتر مطالعات انجام شده در زمينه كافئين در محيط هاي ازمايشگاهي بوده اند و بررسي تاثيرات اين ماده بر روي ورزشكاران نخبه و در شرايط ميداني بسيار كم است و بايد تحقيقات بيشتري انجام شود.در بين مصرف كنندگان كافئين معمولا ورزشكاران كمترين ميزان مصرف را دارند,بنابراين اين ماده احتمالا اثر بيشتري بر روي انان خواهد داشت .بعضي از متخصصان به ورزشكاران پيشنهاد مي كنند تا كافئين را 4 روز قبل از مسابقه مصرف كنند و نه فقط روز مسابقه .در چنين شرايطي سهم چربي ها در تامين انرژي مورد نياز عضله بيشتر مي شود.با اين وجود امكان ايجاد چنين وضعيتي يك فرضيه است و اجراي ان مشكل است.مصرف كافئين وقتي عادت وجود نداشته باشد سبب تحريك شديد و بي خوابي مي شود.
دستور العمل تجويز شده 300 تا 500 ميلي گرم مصرف كافئين , را تا يك ساعت قبل از انجام فعاليت توصيه مي شود .شواهد جديدي وجود دارد كه نشان ميدهد مصرف كافئين در فعاليت هاي طولاني مدت , در صورتي كه در نوبت هاي مختلف و مقادير كمتر در قبل از تمرين ,حين تمرين و در اواخر تمرين تقسيم شود منافع بيشتري را عايد ورزشكار خواهد كرد . افزون بر اين هيچ گونه شواهدي مبني بر اين كه افزايش ميزان مصرف كافئين براي ورزشكار سودمندتر است وجود ندارد.
كافئين موجود در چاي و قهوه تا حد زيادي متغير است و به ميزان عواملي از قبيل نوع, سبك مصرف كردن ان , اندازه ي استكان يا فنجان بستگي دارد.
برخي انواع قهوه مي توانند در هر بار مصرف 500 تا 1000 ميلي گرم كافئين وارد بدن كنند.
عوارض جانبي: مصرف مداوم كافئين ممكن است موجب وابستگي و قطع مصرف ان موجب بد خلقي ,سردرد, خستگي و خواب الودگي شود.ميزان مصرف بالاي كافئين مي تواند منجر به افزايش ضربان قلب,اختلال و نقص در كنترل حركتي و انجام مهارت ها و بر انگيختگي بيش از حد شود.اختلال مهارتي ممكن است عملكرد فرد را در بسياري از ورزش ها تحت تاثير قرار دهد و بر انگيختگي بيش از حد مي تواند با توانايي بازيافت پس از جلسات تمرين و يا مسابقاتي كه چند روز طول مي كشد تداخل پيدا كند

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر